Ostania aktualizacja 9 września 2022

Tkanina bawełniana, czyli parę słów o jej wszechstronnym zastosowaniu – jest niezwykle popularna w przemyśle tekstylnym. Jest to związane z jej wieloma cechami, przede wszystkim z uniwersalnością oraz wytrzymałością. Większość z nas posiada w swoim domu ubrania lub ręczniki czy pościel wykonane z bawełny, jest to zatem tkanina niezwykle powszechna.

W niniejszym artykule przybliżamy temat tkanin bawełnianych i odpowiadamy na pytanie jak powstają i czym się wyróżniają, a także jakie znajdują zastosowanie w dzisiejszych czasach. Zapraszamy serdecznie do zapoznania się z jego treścią.

Czym wyróżnia się tkanina bawełniana? 

Tkanina bawełniana jest polecana osobom z wrażliwą skórą, dzieciom, a także alergikom. W związku z tym bawełna jest niezwykle popularna. W zależności od tego, jak gruby jest materiał, bawełna nadaje się do ubrań zarówno na zimę, jak i na lato. Włókna bawełny wyróżniają tym, że mają bardzo dobrą higroskopijność, na poziomie 7,5%. Ich długość waha się zazwyczaj w granicach 1,2 do 5 centymetrów. Są one niezwykle wytrzymałe na rozciąganie – w zakresie 300 – 600 MPa. Naturalne włókna bawełniane występują w kolorze białym, kremowym, zielonym bądź beżowym. Barwa naturalnych włókien nie blaknie w praniu, dlatego tkaniny w takich kolorach nie muszą być dodatkowo farbowane. Bawełna posiada wiele zalet. Są one następujące:

• wytrzymałość na rozciąganie,
• miękkość i giętkość,
• wysoka przepuszczalność powietrza, która przydaje się w szczególności w produkcji ubrań na lato,
• odporność na wysoką temperaturę,
• łatwość prania oraz usuwania plam,
• wielofunkcyjność,
• łatwość farbowania na przeróżne wzory oraz kolory.

Wad tkanin bawełnianych jest stosunkowo niewiele. Możemy wymienić przede wszystkim skłonność do gniecenia się, a także długi czas wysychania po praniu.

Jak powstaje tkanina bawełniana?

Tkanina bawełniana jest wytwarzana z naturalnych włókien bawełnianych, które otaczają nasiona rośliny o takiej samej nazwie. Włókna bawełniane są stosowane jako surowiec do produkowania tkanin od dawien dawna, ponieważ były one używane prawdopodobnie już przez Egipcjan, czyli 12 tysięcy lat przed naszą erą. Włókna bawełniane, dzięki temu, że są niezwykle miękkie i wytrzymałe, mają wszechstronne zastosowanie. Bawełna jest produkowana w wielu miejscach na świecie, w tym w USA, Europie, Australii. Jednakże większość upraw bawełny jest umiejscowiona w krajach trzeciego świata.

Proces przetwarzania bawełny na włókna bawełniane jest niezwykle złożony, możemy go podzielić na odziarnianie, zgrzeblenie włókien, przędzenie włókien, tkanie włókien oraz procesy wykańczające, które różnią się w zależności od zastosowania tkaniny. Jest to opalanie, strzyżenie, odtłuszczanie, dekatyzacja, wybielanie, merceryzacja oraz farbowane.

Rodzaje tkanin bawełnianych

Tkaniny bawełniane dzielą się na różne rodzaje, a każdy z nich posiada inne cechy, dzięki czemu tkaniny bawełniane mają tak wszechstronne zastosowanie. Wyróżniamy wśród tkanin bawełnianych: aksamit, bawełnę egipską, batyst bawełniany, denim, kreton, sztruks, perkal, popelinę, flanelę, atlas czy drelich.

Oprócz tego, warto wiedzieć, że na rynku jest dostępna także bawełna organiczna i bawełna zmodyfikowana genetycznie. Proces produkcji bawełny organicznej jest kontrolowany, tak aby przebiegał zgodnie z naturalnymi procesami, które zachodzą w przyrodzie. Do jej produkcji nie stosuje się pestycydów ani chemikaliów, a także nie ma miejsca wyzysk pracowników. Zabezpieczanie roślin przebiega z użyciem naturalnych nawozów oraz środków, natomiast zbiory są przeprowadzane ręcznie – dzięki temu nie dochodzi do sytuacji mieszania się nasion z olejami.

Natomiast produkcja bawełny GMO powstaje dzięki inżynierii genetycznej. Dodaje się do niej dodatkowy gen, dzięki któremu roślina jest zabezpieczona przed szkodnikami. 

Tkaniny bawełniane – zastosowanie

Tkaniny bawełniane są wykorzystywane do produkowania różnych ubrań, na przykład sukienek, mundurów czy swetrów. Ponadto, materiały bawełniane nadają się do produkowania tekstyliów, takich jak zasłony, ręczniki czy pościel. Jednak to nie jest koniec zastosowań tej niezwykłej i pożądanej tkaniny.

Bawełna jest wykorzystywana wbrew pozorom nie tylko do produkowania ubrań oraz tekstyliów, ale także do wytwarzania innych produktów. Mowa tu przede wszystkim o materiałach opatrunkowych, banknotach, filtrach do kawy czy materiałów piśmienniczych. W związku z dużą wytrzymałością, bawełna jest także stosowana w sieciach rybackich. Niegdyś znajdowała zastosowanie także w wężach strażackich, dzisiaj jednak nie ma takiego zastosowania.

Ponadto, nie tylko włókna bawełny są wykorzystywane. Z ziaren rośliny wytwarzany jest olej, który często jest stosowany do produkcji margaryny, natomiast pozostałe wytłoki są przeznaczane na paszę dla hodowanych zwierząt. Oprócz tego, stosowana jest specjalna obróbka z użyciem kwasu siarkowego i azotowego, pozwalająca na uzyskanie specjalnego rodzaju bawełny, która jest inaczej nazywana bawełną strzelniczą. Jest ona wykorzystywana przede wszystkim do wytwarzania prochu bezdymnego.